Advocaat Sem Bakker over de proeftijd: welke rechten heb je als werknemer en werkgever?

door Pieter Wolter | aug 6, 2021 | Geen onderdeel van een categorie

Sem Bakker is muzikant én advocaat met een specialisatie in Arbeidsrecht, Intellectueel Eigendom & Privacy. Eens in de zoveel tijd schrijft hij een blog voor The Music Recruiters over juridische zaken waar je als professional goed van op de hoogte dient te zijn. In deze eerste editie spijkert Sem je kennis bij over de proeftijd.

Welke rechten heb je als werknemer en als werkgever?

De proeftijd is een periode waarin een werkgever en een werknemer kennis met elkaar kunnen maken. De drempel voor ontslag in de proeftijd ligt erg laag. Er hoeft geen sprake te zijn van één van de wettelijke gronden voor ontslag. Tijdens de proeftijd kan je als werkgever of werknemer de arbeidsovereenkomst per direct opzeggen. Hiervoor hoef je geen reden op te geven, tenzij de ander daarom vraagt. Toch zijn er bepaalde regels waar je goed op moet letten, het kan voorkomen dat de proeftijd anders niet meer geldig is. In dit artikel zet ik de belangrijkste zaken uiteen.

Duur en vastlegging van de proeftijd

Voordat een proeftijdsbeding geldig is, moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan. De proeftijd moet aan het begin van het dienstverband schriftelijk overeengekomen worden. Dit wordt neergelegd in de arbeidsovereenkomst of cao. De proeftijd kan dus niet mondeling worden afgesproken of midden in een lopende arbeidsovereenkomst plaatsvinden. Verder moet de proeftijd voor beide partijen even lang zijn en mag de proeftijd niet langer zijn dan twee maanden. In bepaalde gevallen kan men überhaupt geen proeftijd overeenkomen. Dit is het geval bij een tijdelijk contract tot zes maanden. Als je een tijdelijk contract verlengt of omzet naar een onbepaalde tijd mag je ook geen nieuwe proeftijd afspreken. Dan zou men heel gemakkelijk het ontslagrecht kunnen omzeilen. Alleen als het om een compleet andere functie in hetzelfde bedrijf gaat, kan een nieuwe proeftijd worden afgesproken.  

De duur van de proeftijd is ook erg belangrijk. Een te lange proeftijd is namelijk ongeldig, wat betekent dat er in zijn geheel geen proeftijd meer is. Dan wordt het opeens een heel stuk lastiger om de arbeidsovereenkomst te verbreken. De proeftijd bij een arbeidsovereenkomst voor minder dan twee jaar, mag maximaal één maand lang zijn. Hier kan in een cao nog van worden afgeweken, maar de proeftijd kan nooit langer zijn dan twee maanden. De proeftijd bij een arbeidsovereenkomst van twee jaar of langer, mag maximaal twee maanden lang zijn. Als de einddatum van de arbeidsovereenkomst niet is bepaald, bijvoorbeeld bij overeenkomst voor een project, mag de proeftijd niet langer zijn dan één maand.

Waar je op moet letten als werknemer

Als eerste is het goed om te beseffen dat de proeftijd begint op de eerste dag dat je gaat werken. Als dit één dag eerder is dan wat in de arbeidsovereenkomst staat, loopt de proeftijd dus ook één dag eerder af. Zorg dus dat je je bewust bent van de laatste dag en zeg niet te laat op als je dit van plan bent. Als je zelf ontslag neemt tijdens de proeftijd, hoef je je niet te houden aan een opzegtermijn. Maar let op, als je zelf ontslag neemt tijdens de proeftijd, heb je geen recht op een WW-uitkering. Eventueel kan je wel aanspraak maken op een bijstandsuitkering van de gemeente. In principe hoef je geen reden op te geven als je ontslag neemt tijdens de proeftijd, behalve als de werkgever daar om vraagt. 

Word je ontslagen tijdens de proeftijd, is het altijd handig om de geldigheid van de proeftijd te checken. Als er niet aan één van de voorwaarden voor geldigheid is voldaan, is de proeftijd nietig. Dat betekent dat de proeftijd ‘’nooit heeft bestaan’’. In dat geval geldt het normale ontslagrecht en kan je dus niet zomaar ontslagen worden. Daarnaast kan de werkgever het proeftijdsontslag niet inroepen in het geval van discriminatie. Vermoed je de aanwezigheid van discriminatie bij je ontslag?  Bijvoorbeeld omdat je ontslagen wordt omdat je zwanger of chronisch ziek bent? Dan kan je een beroep doen op het ‘’misbruik van bevoegdheid van de werkgever’’. Dit moet je wel kunnen bewijzen, wat in de praktijk nog wel eens lastig kan zijn. Bij een geslaagd beroep zorgt dit ervoor dat het ontslag in de proeftijd ongeldig is. Ook kan je een beroep doen op het ‘’niet in acht nemen van goed werkgeverschap’’. Hierbij kan je denken aan een persoon die vanuit een andere baan met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd wordt aangenomen, maar vervolgens wordt ontslagen in de proeftijd wegens een al geplande reorganisatie. Als dit beroep slaagt zorgt dit er niet voor dat het ontslag ongeldig is, maar het kan er wel voor zorgen dat de werkgever een schadevergoeding moet betalen. Verder kan je altijd de reden voor ontslag opvragen bij de werkgever, die geeft dit dan schriftelijk aan.

Waar moet je op letten als werkgever

De proeftijd is een periode waarin je als werkgever een werknemer relatief makkelijk kan ontslaan. De proeftijd moet dan wel aan alle geldigheidsvereisten voldoen (genoemd bij ‘’Duur en vastlegging proeftijd’’). Check dit dus altijd, anders loop je het risico dat de proeftijd ongeldig is. Als de proeftijd ongeldig (nietig) is, heeft de proeftijd nooit bestaan, waardoor het normale ontslagrecht van toepassing is. 

Wil je een werknemer ontslaan tijdens de proeftijd dan moet je dit tijdens de termijn van de proeftijd wel aangeven. Dit kan zowel schriftelijk als mondeling. Je moet de werknemer wel daadwerkelijk bereiken, alleen het inspreken van een voicemail is niet genoeg. Wacht dus niet tot de laatste dag, want als je het proeftijdsontslag te laat aangeeft is het ongeldig. In de proeftijd kan je een werknemer ook ontslaan als diegene ziek is, buiten de proeftijd is dit niet zomaar toegestaan. Wordt de werknemer tijdens de proefperiode ziek, wordt de proefperiode niet verlengd met het aantal ziekte dagen. Ziekte als reden voor ontslag is echter niet toegestaan, dan riskeer je als werkgever een schadevergoeding. Zoals hierboven besproken kan je een werknemer niet zomaar ontslaan als je misbruik maakt van je bevoegdheid (discrimineert) of het goed werkgeverschap niet in acht neemt. 

Als een werknemer binnen de proeftijd opzegt kan hier weinig aan worden gedaan. Je kan wel eventueel schadevergoeding vorderen als de werknemer de proeftijd misbruikt. Dit is bijvoorbeeld het geval als de werknemer vlak voor het eind van de proeftijd ontslag neemt, nadat hij al heeft deelgenomen aan verschillende trainingen of cursussen. Ook kan je nogmaals de geldigheid van de proeftijd checken, maar als het goed is heb je dit bij het opstellen van de arbeidsovereenkomst al gedaan. 

Recap

Zowel voor een werkgever als een werknemer is het erg belangrijk om de geldigheid van de proeftijd te checken. Voldoet de proeftijd niet aan één van de vereisten dan  bestaat de proeftijd in zijn geheel niet meer. In dat geval zijn de normale regels van het ontslagrecht van toepassing. Daarnaast is proeftijdsontslag in bepaalde gevallen (hierboven genoemd) ongeldig. Ook kan het zo zijn dat een schadevergoeding betaald moet worden. Kijk als werkgever of werknemer altijd of er (geen) sprake is van zo’n geval. Zeg verder de arbeidsovereenkomst binnen de proeftijd op als je dit van plan bent. De proeftijd is namelijk niet meer geldig als je daarna pas opzegt. Wacht dus niet tot de laatste dag, de opzegging moet de ander ook daadwerkelijk bereiken.  Tot slot kan je als werkgever of werknemer de reden van de opzegging altijd opvragen. De andere partij moet de reden dan schriftelijk aangeven. 

Heb je een vraag over jouw rechten tijdens de proeftijd? Stuur vooral een mailtje, wij helpen je graag verder.

Over Sem:

Sem Bakker is advocaat bij Backstage Legal en heeft ruime ervaring met het adviseren en procederen in de rechtsgebieden arbeidsrecht, intellectueel eigendomsrecht en privacy en werkt regelmatig voor cliënten uit de muziekindustrie. Sem is ook actief als bestuurslid in de Popcoalitie en als muzikant. Hij maakt onder de naam Six Def tracks die regelmatig gebruikt worden voor Amerikaanse series zoals Californication en Suits. Sem was vanaf midden jaren negentig ruim tien jaar actief als basgitarist en componist in de gitaarband Caesar. Caesar bracht vier albums  uit, won een zilveren harp en trad veel op in binnen- en buitenland, waaronder op festivals als Lowlands en Pinkpop.

Media Movers en The Music Recruiters

door Pieter Wolter | okt 20, 2020 | Geen onderdeel van een categorie

Persoonlijke ontwikkeling en loopbaanontwikkeling blijven belangrijk in een weerbarstige cultuur. Voor het vinden van de ideale baan binnen de muziek moet je samenwerken. Vanaf 1 okober werken Media Movers en The Music Recruiters samen met elkaar om jou nog beter te kunnen begeleiden.

Eigenaar en directeur Tom Klinker vertelt iets meer:

Kun je wat meer vertellen over je achtergrond? Wie is Tom Klinker?

‘Ik denk dat drie woorden mij typeren: positief, ondernemend en motiverend. Communicatievraagstukken hebben me altijd geïntrigeerd. Als afgestudeerd product and business developer ben ik bij diverse organisaties werkzaam geweest. (Vaak lag de focus op de strategische marketing van een organisatie.) Na een wereldreis met Indonesië als favoriete land ben ik gestart als ondernemer. Ik werd mede- eigenaar van een organisatie die was gefocust op de ontwikkeling van hoog- opgeleide young professionals. Ik ben daar gespecialiseerd geraakt in gespreksvaardigheden, feedback, non-verbale en verbale communicatie.

Naast individuele begeleiding geef ik ook trainingen en workshops op dit gebied. Ik ben me gaan verdiepen in de ontwikkeling van teams en na verschillende opleidingen ook teamcoach geworden.

Sinds april 2020 ben je de nieuwe eigenaar van Media Movers. Wat doet Media Movers en wat zijn jouw plannen met de organisatie?

Media Movers is van origine een gespecialiseerd loopbaanbureau. We zijn het enige bureau in Nederland dat specifiek is gericht op mensen die werken bij media en uitgeverijen. Onze coaches hebben zelf een achtergrond in de media, bijvoorbeeld als journalist of HR-adviseur. Wij kennen deze dynamische, soms ook harde wereld dus van binnenuit en we weten wat er leeft. In coronatijd staan veel banen bijvoorbeeld onder druk, zeker van freelancers. Dat veroorzaakt veel onrust en stress bij mensen die thuis of op redacties werken. Voor jouw doelgroep zal dat herkenbaar zijn.’

Tegelijkertijd merken we dat er ook behoefte is aan persoonlijke ontwikkeling en teamontwikkeling. Hoe blijf je bijvoorbeeld betrokken als je niet of nauwelijks naar je werk kunt komen? Hoe blijf je vol zelfvertrouwen als je niet of nauwelijks prestatiefeedback krijgt? Mediaorganisaties kunnen nog veel doen aan vastgeroeste (sub)culturen die in de loop der tijd zijn ontstaan en die niet helpen bij de ontwikkeling van een professional of team. Wanneer er niet gekeken wordt hoe de cultuur aangepakt kan worden en hoe je als team en individu weerbaar en veerkrachtig genoeg blijft verliest de organisatie potentieel.

Wij als Media Movers zijn de externe partij die als partner optreedt bij ontwikkelvragen. Ik geloof ook dat we steeds meer de partij zijn die de organisatie kent en op basis van vertrouwen en expertise zowel de medewerkers als de organisatie sterker en gezonder maken. We begeleiden bijvoorbeeld mensen die een tijd uit de running zijn geweest door een burn-out. Door samen te werken aan hun zelfvertrouwen, adviezen te geven over stressmanagement en te onderzoeken hoe ze verder willen in hun werk, kunnen ze weer vol energie verder. De geboekte effecten en resultaten zijn zichtbaar op meerdere fronten, zoals het  verzuimpercentage, productiviteit en werkgeluk als ook op de beweging en groei van de organisatie.

Media Movers specialiseert zich in de mediasector. Hoe helpen jullie professionals uit de mediasector bij loopbaanvragen en bij persoonlijke ontwikkeling?

Bij loopbaanontwikkeling zijn we gericht op korte en krachtige trajecten waarbij we kijken naar de kwaliteiten en ambities van de kandidaat. Uiteraard werken we op maat, maar we gaan daarin nog een stap verder. We kijken vooruit en denken mee met de kandidaat. Omdat we de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt goed volgen, weten we ook waar de kansen liggen. We beschikken over een groot netwerk, zowel binnen als buiten de media, en hebben een hoog plaatsingspercentage als het gaat om outplacement.  Loopbaantrajecten hoeven niet altijd te gaan over een nieuwe baan. We ondersteunen en adviseren ook bij de stappen die je kan maken in je huidige baan.

Persoonlijke ontwikkeling krijgt gelukkig steeds meer aandacht bij Mediaorganisaties. We vergroten de weerbaarheid, zijn verbonden en ondersteunen waar nodig. Uiteraard kunnen we soms intensief met elkaar aan de slag wanneer er een thema speelt dat belemmerend werkt. Maar we zijn ook de partij waar je kort terecht kunt door middel van onze flitscoachgesprekken. Deze gesprekken zijn vertrouwelijk, onafhankelijk en vinden online of op een externe locatie plaats. Jouw gevoel van veiligheid en vertrouwen staat voorop. Thema’s die we nu vaak tegenkomen zijn: zelfvertrouwen, grenzen aangeven, werk/privé balans en issues met leidinggevenden.

Hoe zou Media Movers professionals in de muziek- en entertainmentindustrie kunnen begeleiden op dit gebied? Zie je ook kansen om bijvoorbeeld artiesten te begeleiden op dit vlak?

Dat doen we nu ook al, bijvoorbeeld dj’s, presentatoren, cameramensen en audiovisuele technici. Veel mensen in deze sector zijn freelancer, dus zal het vaak gaan over ondernemerschap: hoe kom je aan opdrachten, hoe zorg je voor een goede band met je opdrachtgevers, hoe profileer je je, zowel online als face-to-face, hoe onderhandel je over een goed tarief? Allemaal thema’s waar wij advies over kunnen geven. Een realistische vraag kan ook zijn: wat kun je naast muziek en entertainment voor werk doen om een financiële basis te hebben in deze onzekere tijden? Wij hebben een bandleider begeleid die daar nu twee banen naast heeft.

Bij persoonlijke ontwikkeling is het van belang te kijken naar waar iemand zich in wil ontwikkelen of waar hij/zij tegenaan loopt. We zien veel burn-out gerelateerde klachten, dus zeker ook op dat vlak is winst te behalen.

Ook artiesten hebben te maken met prestatiedruk. De een kan daar beter mee omgaan dan de ander. Soms wordt gezegd dat die ´stress’ erbij hoort en je beter kunt stoppen wanneer je die niet aankan. Daar gaan mijn haren recht van overeind staan. Wanneer iemand minder weerbaar is voor een weerbarstige cultuur dan maakt dat hem/haar nog niet minder geschikt. Ook mensen die in de spotlights staan zijn gewoon mensen en soms wordt dat nog wel eens vergeten.

Media Movers en The Music Recruiters zijn vanaf oktober 2020 strategische partners in de sector. De bedrijven ondersteunen elkaar bij vraagstukken op het snijvlak van recruitment, persoonlijke ontwikkeling en loopbaanontwikkeling.